Het is een uitroep die je misschien wel dagelijks hoort en die voortkomt uit een gevoel van jaloezie. Jij hebt iets wat ik wil hebben. Het gevoel dat je tekort gedaan wordt. Je herkent het vast bij je kinderen. En ook zelf denk je soms dat het gras bij de ander groener is dan bij jezelf. Toch?
In de Bijbel staan heel wat verhalen waarin jaloezie een rol speelt. Denk aan Jozef die met zijn mooie verhalen de jaloezie voedt van zijn broers. Ze werpen hem in de put en als slaaf wordt hij verkocht. Of het verhaal van David. Hij was jaloers op Uria die een mooie vrouw had. Jacob had er ook last van. Hij was jaloers op zijn broer Esau en pakte zijn eerstgeboorterecht en zegen af. Het is niet moeilijk om dit lijstje met verhalen aan te vullen. Jaloezie maakt relaties kapot In al deze verhalen heeft jaloezie een negatief gevolg: uitsluiten en verkopen, vluchten en zelfs moord. We kunnen onze eigen verhalen en die van onze kinderen ernaast leggen. Jaloezie is een gevoel van alle tijden. Het is niet eerlijk dat je grotere broer of zus langer mag opblijven en ook nog even op de I-pad mag. Het steekt je dat het lijkt of die ene vriendin zo makkelijk alle ballen omhoog houdt. En ze heeft er meer dan jij. We kennen ook de negatieve gevolgen van die jaloezie: ruzie, ontwijken van contact of het spreken van onaardige woorden over een ander. God kent ons en weet hoe jaloezie kan uitwerken. Hij wil ons ervoor behoeden. In de tien geboden staat ‘Verlang niet naar iets dat van een ander is’ (Exodus 20: 17). Maar hoe dan? Het verhaal van Jakob en Esau geeft twee punten die ons inzicht geven.
Jaloezie en eigenwaarde Als oudste van de twee was het wettelijk zo geregeld dat Esau het grootste deel zou krijgen bij het overlijden van Isaäk. Je kunt zeggen, dat het in de basis al ‘oneerlijk’ was verdeeld. Geen spelt tussen te krijgen. Moet je je dat eens voorstellen. Je bent de tweede in een gezin en het grootste en mooiste deel van de erfenis gaat naar je broer. Jakob kende vast gedachten als ‘ik ben dus minder belangrijk’, ‘Esau heeft het maar mooi voor elkaar, lekker dan’ en ‘ik zal mij nog moeten bewijzen’. Het zijn gedachten die ongetwijfeld een negatief effect hebben gehad op zijn eigenwaarde. De manier waarop hij naar zichzelf kijkt.
Jakob kende vast gedachten als ‘ik ben dus minder belangrijk’ en ‘Esau heeft het maar mooi voor elkaar. Het zijn gedachten die ongetwijfeld een negatief effect hebben gehad op zijn eigenwaarde.
Hoe herkenbaar misschien wel bij jezelf of bij je kinderen. Jaloerse gedachten die je het gevoel geven dat je tekort gedaan wordt. Je koppelt ze aan negatieve gedachten als ‘ik ben niet goed genoeg’. Met deze woorden gaat jouw kind dat vast niet zeggen, maar er kunnen signalen zijn die daar wel op kunnen wijzen: onzeker gedrag, vragen om extra aandacht en bevestiging, zich terugtrekken of juist extreem boos worden. Best begrijpelijk, want jaloezie raakt aan hoe we naar onszelf kijken, onze eigenwaarde.
We zien in het verhaal van Jakob een kanteling, wanneer hij bij Pniël vecht met God. Daar zegent God hem en krijgt Jacob een nieuwe naam, Israël. Hij laat het verleden achter zich en gaat als gezegend man verder. Prachtig om te lezen dat hij direct daarna Esau ontmoet, dat er verzoening is en hij uitdeelt door kado’s te geven. God is daarbij!
Als ouder weet je dat het leven soms oneerlijk ìs. Soms wordt je gewoon niet uitgenodigd op een feestje en je vriendje wel. Maar dat verandert niets aan wie jouw kind mag zijn. Op die momenten is het belangrijk dat jij als ouder jouw onvoorwaardelijke liefde voor je kind laat zien. Knuffel, bevestig wat goed gaat, bid samen en vraag God om hulp. Zegen juist degene op wie je jaloers bent. Zo laat je zien en ervaren dat God erbij is. Mag God jou aanraken, zoals hij Jakob aanraakte? Durf jij als gezegend mens iedere dag weer op te staan? Dat laat je groeien in eigenwaarde.
Als ouder weet je dat het leven soms oneerlijk is
Liefde en dankbaarheid De broeder-liefde was ver te zoeken toen Jakob de soep en de zegen van Esau afpakte. Jaloezie had de overhand en deze werd door moeder Rebecca nog eens extra aangewakkerd. In het Nieuwe testament keert Jezus het om. ‘De liefde kent geen afgunst’ staat er in 1 Korinthe 13. In een leven met Jezus draait het om liefde in plaats van jaloezie. Jaloezie zaait geen liefde maar afgunst en staat dankbaarheid in de weg. Wij mogen onze kinderen met vallen en opstaan leren dat een leven met Jezus draait om Zijn liefde en dankbaarheid in plaats van jaloezie. In ieder gezin zijn er ruzies door jaloezie. Maar wat is het fundament van jouw gezin? Het zijn belangrijke principes in het Koninkrijk van God. Maak die liefde concreet, keer jaloezie om: spreek goede woorden uit over degene waarover je jaloers bent, deel wat je hebt en benadruk waarvoor je dankbaar bent.
Dit blog sluit aan bij Xpeditie@home 'Dat is niet eerlijk'!, een gezinsmoment met een video en verwerking. Meer weten of wil je een maand lang gratis mee op onze online-Xpeditie? klik hier.
Tekst: Annasjouk Nijhof en Hilde Sneep Foto: Daniëlle Niezing