Drie handreikingen voor het maken van keuzes rondom schermgebruik in jouw gezin èn hoe je dit kunt verbinden met praktisch geloven.
Het is misschien de meest gestelde vraag in jouw gezin. Even een filmpje kijken is natuurlijk heerlijk, kinderen gaan er helemaal in op. Jij voelt je er misschien ongemakkelijk bij. Hoeveel schermtijd moet je ze geven? Wat laat je ze wel en niet kijken? En welke invloed heeft mediagebruik op hen? En ook, hoe betrek je God daarbij? De digitale opvoeding is een uitdaging en tegelijk noodzakelijk in ieder gezin! Het stellen van grenzen is nodig. Waar laat jij je door leiden? We geven je drie handreikingen voor het maken van keuzes rondom schermgebruik èn hoe je dit kunt verbinden met praktisch geloven.
1. Een positief kritische houding
Beeldschermgebruik heeft vaak een negatieve lading die resulteert in een negatieve houding van jou als ouder ten opzicht van beeldschermen. En dat is begrijpelijk. Er is veel strijd in gezinnen over wat wel en niet mag en hoe lang. Het geeft je ook vaak een schuldgevoel; je kinderen op zaterdagmorgen twee uurtjes voor het scherm zetten, zodat je eindelijk kunt uitslapen, dat voelt heel dubbel en ongemakkelijk. Jouw kinderen weten vaak meer dan jij. Ze zijn handiger en sneller, nieuwe ontwikkelingen zijn nauwelijks bij te houden. Het voelt niet logisch als jouw kinderen meer weten dan jij. Dat geeft een onzeker gevoel. Schermgebruik kan ook angst oproepen; waar gaat het heen als ze ouder worden, er is zoveel dat je niet ziet en hoe ga je om met de verslavende werking van het algoritme?
Kinderen proeven jouw negatieve houding en dat helpt niet om je kinderen wegwijs te maken in beeldschermgebruik.
Een negatieve houding heeft ook effect op het Godsbeeld van kinderen. Vraag een kind ‘wat vindt God van schermen?’ en veel kinderen zeggen direct ‘slecht!’. Dat komt doordat ouders een spiegel zijn voor wie God is. Een negatieve houding creëert een beeld van God als boeman en geeft kinderen het gevoel dat ze iets doen wat niet mag en goed is. Dat beeld van God wil je als ouder niet doorgeven! Kies voor een positieve houding en laat je niet leiden door angst. Een positieve houding is de basis voor het gesprek dat essentieel is in de digitale opvoeding. Keer het om! Kijk allereerst naar schermen door wat er wel kan, denk aan navigeren, ontspannen, creatief zijn, leren en informatie verzamelen en nog veel meer. Kies vervolgens voor een houding van nieuwsgierigheid, ‘wat doet je kind en hoe beleeft hij dat?’. Ontdek samen wat wijs en dwaas is ten aanzien van schermgebruik, maak samen afspraken en tegelijk stel je grenzen. 2. Bedenk hoe God je heeft gemaakt ‘Het is een wonder, zoals ik ben gemaakt’ staat er in Psalm 139: 14. En zo is het. De kennis over ons brein kun je inzetten om op een positieve manier schermtijd en geloof aan elkaar te koppelen*. God heeft onze hersenen zo gemaakt dat wanneer we iets vaak doen, er als het ware ‘snelwegen’ in ons brein ontstaan. Een verbinding die snel en efficiënt is, je wordt ergens heel goed in. Heel anders dan het ‘geitenpaadje’ als we iets voor het eerst doen. Dan is het lastig en moeizaam. God wil graag dat we veel verschillende snelwegen in onze hersenen aanleggen. Deze kennis nodigt uit tot een positief gesprek met vragen als ‘waarom vindt God dat belangrijk? Denk aan jouw snelwegen, wat vind je van jouw schermtijd? Kan het meer, moet het anders?’. Overigens kunnen volwassenen deze vragen ook zichzelf stellen. In een goed gesprek deel je je eigen verhalen en doe je samen nieuwe ontdekkingen.
God wil graag dat we veel verschillende snelwegen in onze hersenen aanleggen.
3. Gebruik de ‘Screenprotector van God’ Beeldschermen hebben invloed op wat je doet en zegt, op de manier waarop je contact hebt met anderen en je zelfbeeld. Je kunt onzeker worden van al die leuke influencers, zij hebben likes die jij niet hebt. Whats-app is heel handig, maar ook om een ruzie uit te praten? Jouw kinderen moeten weten wat de invloeden zijn, hoe dat werkt en om dit bij zichzelf te herkennen. Deze invloeden raken de identiteitsontwikkeling van kinderen; wie ben ik en hoe verhoud ik mij tot anderen? Als ouders willen we graag, dat de identiteit van onze kinderen is geworteld in de liefde van God. Kinderen mogen weten dat ze geliefd zijn en uitgedaagd worden om Zijn liefde uit te delen aan de mensen om hen heen. In een digitale opvoeding is het dus belangrijk om de invloed van beeldschermen te verbinden aan wie zij zelf zijn in een leven met God.
Kinderen moeten leren om tussen het beeldscherm en henzelf als het ware een ‘Screenprotector van God’ te zetten. Bij die screenprotector gaat het steeds om de vraag ‘Is de liefde van God bij jou en mij erbij? Wat doe ik dan?’. Bij zo’n gesprek horen vragen als ‘Is Gods liefde erbij? Wat gebeurt er in het spel, de app, het filmpje etc.? Werkt dat in de fysieke wereld ook zo? Welke ‘snelwegen’ maak je in je hoofd? Waar zie je Gods liefde? Wat is goed om te doen?’.
‘Is de liefde van God bij jou en mij erbij? Wat doe ik dan?’
De digitale opvoeding vraagt voortdurend onze aandacht en iedere leeftijd vraagt weer iets anders. Houdt de positieve houding vast en wees nieuwsgierig, dan heb je de basis te pakken. En dan? Laat je verrassen door de uitspraken van je kinderen en kom samen met hen tot mooie ontdekkingen.